Położenie i demografia
Jest, to gmina miejsko–wiejska, leżąca nad rzeką Łyną w centrum historycznej Warmii na północy Powiatu Olsztyńskiego.
W układzie przestrzennym położona jest w środkowej części województwa warmińsko–mazurskiego, w odległości ok. 25 km od stolicy regionu Olsztyna.
Gmina Dobre Miasto sąsiaduje z następującymi gminami:
- od strony północno–wschodniej z gminą Lidzbark Warmiński,
- od strony północno–zachodniej z gminą Lubomino,
- od strony wschodniej z gminą Jeziorany,
- od strony południowej z gminą Dywity,
- od strony zachodniej z gminą Świątki.
Zajmuje ona powierzchnię 259 km2 (25 869 ha) co stanowi 9,12% powierzchni powiatu i 1,07% powierzchni województwa. Siedzibą władz gminy jest miejscowość Dobre Miasto.
W mieście krzyżuje się kilka dróg wojewódzkich o znaczeniu regionalnym i jedna droga krajowa o znaczeniu międzynarodowym:
- droga krajowa Nr 51, prowadząca do przejścia granicznego w Bezledach.
- droga wojewódzka Nr 503 relacji: Dobre Miasto – Orneta,
- droga wojewódzka Nr 593 relacji: Miłakowo - Dobre Miasto – Jeziorany,
- droga wojewódzka Nr 530 relacji: Dobre Miasto – Ostróda
W obrębie miasta Dobre Miasto funkcjonuje pięć Osiedli, w których jesienią 2024 roku odbyły się wybory do Zarządów Osiedli:
Osiedla i ich Przewodniczący
- Za Miedzą I - Marta Kurtiak
- Za Miedzą II - Natalia Adamczewska
- Śródmieście - Jarosław Gruszycki
- Przysiółek Górny - Jarosław Borowik
- Przysiółek Dolny - Anna Hornatkiewicz
Na obszarze gminy Dobre Miast znajdują się 23 sołectwa, w których jesienią 2024 roku odbyły się wybory na sołtysa:
Miejscowość i Sołtysi
- Barcikowo - Zuzanna Wolska
- Bzowiec - Michał Mikulewicz
- Cerkiewnik - Dorota Chomka
- Głotowo - Karolina Skiba
- Jesionowo - Joanna Miąsko
- Kabikiejmy - Krzysztof Wójtowicz
- Kabikiejmy Dolne - Małgorzata Nosewicz
- Knopin - Julita Sierota
- Knopin Osada - Mariusz Murawski
- Kosyń - Robert Kriegs
- Kunik - Zofia Klimek
- Łęgno - Kinga Romanowska
- Mawry - Jerzy Hanusz
- Międzylesie - Andrzej Mazurek
- Nowa Wies Mała - Krystyna Łowczyk
- Orzechowo - Renata Leśniewska
- Piotraszewo - Dorota Markiewicz
- Podleśna - Katarzyna Kostyra
- Praslity - Anna Chojnowska
- Smolajny - Tadeusz Sawczuk
- Stary Dwór - Krystyna Cieślukowska
- Swobodna - Jerzy Woś
- Urbanowo - Ryszard Łańko
Obszar Gminy charakteryzuje się dość znacznym zróżnicowaniem terenu. W północnej części gminy, powierzchnia terenu ma charakter falisty z wysokościami rzędu 80-100 m n.p.m. Teren wyraźnie podnosi się w kierunku południowym, gdzie powierzchnia terenu usytuowana jest na wysokości 110-140 m n.p.m. Obszar najwyżej wyniesiony, pagórkowaty, znajduje się w południowo–wschodniej części gminy 140-180 m n.p.m. Wysoczyznę przecinają erozyjne doliny rzek, które na obszarach o równinnej i lekko falistej powierzchni są dość szerokie, natomiast na obszarach o dość zróżnicowanej rzeźbie są głębokie i o dość stromych zboczach. W gminie przeważają nieprzepuszczalne lub słabo przepuszczalne gliny zwałowe, miejscami są to piaski i żwiry.
Powierzchnia gruntów użytkowych rolnych w gminie wynosi 12 970 ha (50,14%), w tym gruntów ornych – 8 342 ha (64,32%), zaś łąk i pastwisk 4 060 ha (31,30%). Sady zajmują powierzchnię ok. 21 ha (0,16%). Pozostałe grunty użytkowe rolne zajmują powierzchnię 547 ha (4,22%) W gruntach ornych na terenie gminy przeważają gleby w klasie IV-VI co stanowi 5 239 ha, pozostałe w klasie I-III zajmują powierzchnię 3 282 ha.
Wody powierzchniowe zajmują ogółem około 1,7% powierzchni gminy. Teren Gminy Dobre Miasto leży w znacznej części w zlewni rzeki Łyny, która przepływa przez sam środek Gminy z południa na północ. Tylko niewielka północna część gminy w rejonie wsi Mawry należy do zlewni rzeki Pasłęki poprzez rzekę Ramę. Głównymi dopływami Łyny na terenie Gminy są rzeki:
- Starorzecze Łyny zwane Małą Łyną
- Kwiela płynąca z zachodu z rejonu wsi Głotowo do wsi Knopin,
- Kirsna odwadniająca lasy w północno–wschodniej części Gminy i wpływająca do Łyny we wsi Smolajny.
Pozostałe dopływy to niewielkie cieki bez nazwy.
Największym jeziorem na terenie Gminy jest Limajno (o powierzchni 230,9 ha), położone na południu w rejonie wsi Swoboda. Jezioro leży ok. 5 km od Dobrego Miasta, pozostałe jeziora to:
- Pupla Duża,
- Pupla Mała
- Kominek - w sumie nie przekraczają powierzchni 10 ha.
Statystyka ludności gminy Dobre Miasto za 2024 rok
Gmina Dobre Miasto według ewidencji ludności na dzień 31.12.2024 r. liczyła 14 602 mieszkańców, w tym:
- w mieście 8 919
- na wsi 5 683.
W stosunku do roku 2023, w którym liczba mieszkańców wynosiła 14 717, za rok 2024 wyniosła 14 602 i spadła o 115 osób (-0,78 %).
W 2024 roku urodziło się 94 dzieci, zmarło 154 mieszkańców, 111 osób zawarło związek małżeński, 46 mieszkańców naszej gminy rozwiodło się. W odniesieniu do roku 2023 liczba urodzeń zwiększyła się o 6 dzieci, liczba zgonów zmniejszyła się o 5 osób.
Liczba mieszkańców w poszczególnych miejscowościach gminy:
|
Lp. |
Miejscowość |
Stan na 31.12.2023 |
Stan na 31.12.2024 |
Różnica |
|
1. |
Dobre Miasto Osiedla: |
9 037 |
8 919 |
- 118 |
|
1.1 |
Śródmieście |
2 629 |
2 595 |
- 34 |
|
1.2 |
Przysiółek Górny |
1 593 |
1 598 |
+ 5 |
|
1.3 |
Przysiółek Dolny |
894 |
893 |
- 1 |
|
1.4 |
„Za Miedzą 1” |
1 865 |
1 827 |
- 38 |
|
1.5 |
„Za Miedzą 2” |
2 056 |
2 006 |
- 50 |
|
Lp. |
Miejscowość |
Stan na 31.12.2023 |
Stan na 31.12.2024 |
Różnica |
|
1. |
Barcikowo |
335 |
330 |
- 5 |
|
2. |
Bzowiec |
201 |
192 |
- 9 |
|
3. |
Cerkiewnik |
399 |
392 |
- 7 |
|
4. |
Głotowo |
504 |
502 |
- 2 |
|
5. |
Jesionowo |
408 |
400 |
- 8 |
|
6. |
Kabikiejmy |
132 |
131 |
- 1 |
|
7. |
Kabikiejmy Dolne |
158 |
159 |
+ 1 |
|
8. |
Knopin i Knopin Osada |
423 |
450 |
+ 27 |
|
9. |
Kosyń |
99 |
96 |
- 3 |
|
10. |
Kunik |
82 |
76 |
- 6 |
|
11. |
Łęgno |
173 |
178 |
+ 5 |
|
12. |
Mawry |
28 |
26 |
- 2 |
|
13. |
Międzylesie |
233 |
232 |
- 1 |
|
14. |
Nowa Wieś Mała |
325 |
335 |
+ 10 |
|
15. |
Orzechowo |
279 |
274 |
- 5 |
|
16. |
Piotraszewo |
190 |
197 |
+ 7 |
|
17. |
Podleśna |
264 |
255 |
- 9 |
|
18. |
Praslity |
327 |
328 |
+ 1 |
|
19 |
Smolajny |
488 |
485 |
- 3 |
|
20. |
Stary Dwór |
324 |
339 |
+ 15 |
|
21. |
Swobodna |
66 |
65 |
- 1 |
|
22. |
Urbanowo |
179 |
176 |
- 3 |
|
23. |
Wichrowo |
63 |
65 |
+ 2 |





